สมาคมนิสิตเก่าจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยแห่งแคลิฟอร์เนีย ในเครือสมาคมนิสิตเก่าจุฬาฯ ในพระบรมราชูปถัมภ์

ยาสูบ

ตอนที่ 3

น.พ. สุวัฒน์ สุวรรณวานิช

กลับมาพูดถึงสารขยะที่เกิดขึ้นจากควันบุหรี่ ด้วยมันมีสารปะปนอยู่มากมาย แปลกก็จริง เราไม่ได้ตายจากนิโคตินทีเดียวแต่ตายจากควันบุหรี่หรือเขม่าหรือยาง Tar ที่เราดูดเสียมากกว่า

ผลเสียและร้ายคือ ส่งกลิ่นเหม็นในห้องหรือบริเวณที่สูบบุหรี่ โดยเฉพาะเสื้อผ้าของตัวเอง และคนที่อยู่ในบ้านด้วยกัน โซฟาก็เหม็นด้วย ทำความสกปรกแก่สถานที่สาธารณะ แม้แต่บนกรีนที่พัตลูกกอล์ฟก็ยังมีก้นบุหรี่ตกอยู่เรี่ยราดไปหมด(มักจากนักกอล์ฟโสมเกาหลี พวกนี้สูบบุหรี่จัดทุกคน) สาเหตุของไฟไหม้บ้าน และคนตายจากก้นบุหรี่ที่ติดไฟ ตกลงบนที่นอนหรือบนพรม เด็ก ๆ ที่อยู่บ้านเดียวกันกับคนสูบบุหรี่ สุขภาพมักจะไม่ดี เป็นหวัดและโรคปอดได้ง่าย เพราะภูมิป้องกันเสื่อม และแพ้อากาศได้ง่าย

แม้บุหรี่ทุกมวนจะมีนิโคตีนอยู่มาก แต่ตอนสูบก็ถูกเผาจนเหลือน้อยเต็มที่กว่าจะเข้าสู่ปอดเราได้ เพราะถูกไหม้เกือบหมด แต่ขนาดน้อยมากก็ทำให้คนสูบมีความสุขพอสมควร ถ้านิโคตีนทั้งหมดที่อยู่ในบุหรี่ ถ้าไม่ถูกไหม้และเข้าสู่ตัวเราหมดจะเกิดเป็นพิษร้ายแรงขึ้นทันที ดังที่เล่าแล้วครั้งก่อน

ที่ทำให้เราเป็นโรค กลับเกิดจากควันบุหรี่ โดยการเผาไหม้ของเยื่อใบบุหรี่ กระดาษ สารเคมีต่าง ๆ ที่ผสมอยู่ในนั้น ควัน พวกนี้จะทำให้ปอดเราอักเสบและเป็นโรคของเชื้อโรคบ่อย ๆ ปอดก็เน่า เขาพบว่าการสูบบุหรี่หนึ่งมวนจะทำให้เยื่อของปอด(มันมีขนอยู่ Cilia) หยุดทำหน้าที่ขับของเสียออก (ไอเอาเสมหะออก) กว่าหนึ่งชั่วโมง คนไข้ถึงเถียงกับหมอคอเป็นเอ็นว่าการสูบบุหรี่ดีกว่ากินยาไอ เพราะทำให้หยุดไอได้ ไชโย โห่ฮิ้ว ดีใจแทนด้วย นอกจากนี้ควันดังกล่าวจะเป็นสารกระตุ้นให้เกิดมะเร็ง Carcinogen คาร์ซินโนเจ่น ของปอด เพราะควันพวกนี้เวลาเกาะจะเป็นยางเหนียว ๆ เหมือนยางมะตอย ที่เรียกว่า Tar นั่นแหละ ตัวนี้แหละที่ร้ายนัก

ดังนั้นการสูบบุหรี่จะเกิดโรคได้สองชนิด คือ ปอดอักเสบ และมะเร็งของปอด

ผลร้ายของการสูบบุหรี่มีมากมาย จากรายงานของสาธารณสุขของอเมริกา ในปี 1964 แต่ผมก็คงสรุปให้เป็นสามโรคใหญ่ ๆ คือ 1 .เชื้อโรคของปอดอักเสบ 2. มะเร็งของปอดและท่อหายใจ อีกทั้งมะเร็งของกระเพาะปัสสาวะ 3. โรคของระบบวงจรของเลือดและหัวใจ ความดันสูง เส้นเลือดตีบตัน นอกนั้นก็ทำให้เบื่ออาหาร

พวกที่ชอบอดอาหารเพื่อลดน้ำหนัก ถึงต้องสูบบุหรี่จัด และดื่มกาแฟดำวันละหลาย ๆ ถ้วย โดยเฉพาะสตรี ตอนหลังโรคของปอดและมะเร็งของปอดถึงเป็นมากในสตรี ด้วย คำขวัญของบุหรี่ยี่ห้อ Virginia Slim ว่า Baby, come the long-long way.

ท่อหายใจ ลมหายใจจากปากโดยผ่านทางกล่องเสียง Larynx แล้วก็เข้าทางท่อใหญ่ Trachea แทรเคีย ซึ่งมีอยู่ท่อเดียว (ท่อที่เขาเอาไว้เจาะคอหอยนั่นแหละ Tracheostomy) แล้วก็แยกเป็นท่อซ้ายขวา จึงแตกแขนงออก เรียกท่อเหล่านี้ว่า Bronchi จากท่อกลาง ๆ นั้นก็เล็ก ๆ ลงเรื่อย เขาตั้งชื่อใหม่ว่า Brochiole ซึ่งตามข้างท่อหรือปลายท่อเล็ก เหล่านี้ก็มีถุงลมโป่งออก ถ้าเป็นกลุ่มใหญ่ เรียกว่า Alveolar sacs ในถุงลมเหล่านี้แหละที่ลมหายใจดีคืออ๊อกซีเจ้น O2 และอากาศเสีย CO2 คาร์บอนไดอ๊อกไซด์ จะเข้าและออก ผ่านเส้นเลือดเล็ก ๆ ที่สุดที่เรียกว่า Capilary มันเกาะอยู่รอบถุงลมเหล่านี้เป็นร่างแหเลย ต้องเรียกว่า Capilary plexus ที่ร่างแหของเส้นเลือดเล็กที่สุดเหล่านี้แหละที่เรียกว่าการหายใจ Respiration ก็อยู่ในถุงเล็กเหล่านี้แหละครับ

ปอดอักเสบ ควรจะเรียกว่า ท่อลมหายใจอักเสบเสียมากกว่า Respiratory infection ถ้าจะให้หมอหรือพยาบาลหรือผู้ช่วยพยาบาลสวย ๆ ทึ่งแล้วละก็ ใส่อักษร ITIS เช่นท่อลมใหญ่ตรงที่เรียกว่า Trechea อักเสบ ก็เรียกว่า Trecheitis แบบนี้มักจะไอและเคืองคอแถวหน้าอก ถ้าท่อเล็ก อักเสบที่เรียกว่า Brochiole ก็เปลี่ยนเป็น Bronchiolitis เป็นไงครับพอจะเล่นคำผวนไปผวนมาได้แล้วนะครับ แต่ถุงลมอักเสบ เขาไม่เรียกว่า Alveolaritis อย่าเรียกอย่างงี้ เชยเป็นบ้าเลย เขาเรียกว่า Pneumonitis หรือ Pneumonia นั่นแหละ

โรคของปอดอักเสบก็มีอาการคล้าย ๆ กัน คือเมื่ออักเสบก็ไอ ถ้าไม่เรื้อรางนัก ท่อใหญ่ก็ไอแรง ๆ ท่อเล็ก ๆ ก็ไอบ่อย ๆ และแถมไอแรง ๆ แล้วก็มีเสมหะตามออกมามาก ทั้งนี้เพราะมีอาการแพ้ตามมาด้วย มีไข้ด้วย ไข้อาจสูง หรือถ้าแบบเรื้อรางก็ไข้ต่ำ ๆ ตลอดเวลา ถ้าถึงขั้นนิวมอเนีย บางรายก็ไอมาก ปวดหน้าอกไปเลย ไข้มักจะสูง หมอฟังปอดก็เหมือนฟังเสียงไอฟองน้ำแตก กรอบแกรบไปในบริเวณที่อักเสบ เอ๊กซเรย์จะเห็นได้ โรคปอดทั้งหลายข้างต้นก็ต้องรักษากันทั้งนั้น แต่ถ้าเป็นนิวมอเนียก็อาจต้องนอนโรงพยาบาลหน่อย ถ้าเป็นคนสูงอายุ

แล้วถ้ามีการอักเสบบ่อย ๆ นาน ๆ เพราะควันหรือยางของขี้บุหรี่เกาะ มีอาการไอมาก ๆ และนาน ๆ แบบนี้ก็คงพูดตลกกับพยาบาลสวย ๆ ไม่ได้เสีย เพราะมัวแต่ไอและหอบ แถมจะไอเอาเสมหะไปใส่คุณคนสวยเข้าให้ แบบนี้ละก็ ท่อหายใจก็ผุ ถูกบีบแบน ถุงลมถูกดันแรง ๆ ก็เน่าเปื่อย ก็ทำให้ถุงลมทั้งกลุ่มแตกทะลุกัน เป็นถ้ำ มีทั้งถ้ำใหญ่ ถ้ำเล็ก อย่างนี้เขาเรียกว่า Emphysema หรือถ้าจะเอาให้เป็นเท่ ก็เรียกว่า Chronic obstructive pulmonary disease ตัวย่อเป็น COPD

ที่เรียกว่า COPD เป็นบรรยายถึงหน้าที่ผิดปรกติของปอด เพราะตอนหายใจเข้าอากาศก็ผ่านเข้าไม่สะดวก เวลาหายใจออก อากาศเสียก็ขับไม่ค่อยออก ผลก็คือ ขาดอ๊อกซีเจ้น แถมสะสมคาร์บอนไดอ๊อกไซด์ คนไข้พวกนี้ก็มีอาการหอบ หน้าเซียว ๆ เขียว เวลาหายใจก็พยายามใช้ทั้งจมูกและปากช่วยกันใหญ่ แต่ก็ช่วยไม่ได้เต็มที่ สุดท้ายก็ต้องอาศัยท่ออ๊อกซีเจ้นช่วย

อย่างนี้แล้วก็ต้องรีบไปปรึกษากับทนายความได้แล้ว ดูซี้ว่าพอจะซูได้เงินล้านหรือยัง ตอนไปหาทนายความอย่าลืมเข็นเอาถังอ๊อกซีเจ้นและท่ออากาศติดจมูกไปด้วย ถ้าเขาบอกว่ายังไม่เข้าขั้นที่จะจูงใจลูกขุน ที่จะให้เราชนะความได้ ก็จงสูบให้หนักเข้าไปอีก แล้วกลับมาปีหน้า ครานี้อาจจะมีโรคมะเร็งตามมาอีกโรคหนึ่งก็ได้ เป็นสองโรค คงชนะความแน่ ๆ เลย

กลับไป ตอนที่ 2 อ่านต่อ ตอนที่ 4

กลับไป มุมนักอ่าน พบ นักเขียน

หมายเหตุ : ลิขสิทธิ์ตามกฎหมายของบทความนี้ เป็นของผู้เขียนบทความแต่เพียงผู้เดียว ท่านผู้อ่านที่สนใจจะนำบทความนี้ ไปเผยแพร่ สามารถติดต่อได้ที่ info@cualumni.us